Kompetencje kluczowe
KSZTAŁTOWANIE KOMPETENCJI KLUCZOWYCH U DZIECIKompetencje kluczowe w przedszkolu to:
-
Kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
-
Kompetencje w zakresie wielojęzyczności,
-
Kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
-
Kompetencje cyfrowe,
-
Kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
-
Kompetencje obywatelskie,
-
Kompetencje w zakresie przedsiębiorczości,
-
Kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej
Znaczenie kompetencji kluczowych w procesie edukacji
Zmiany w zakresie kształcenia to efekt tego, że otaczający nas świat wkroczył w erę cyfryzacji. Kompetencje cyfrowe, od obsługi komputera po analizowanie informacji, należą do niezbędnych w radzeniu sobie z dynamicznymi zmianami. Pedagogom i rodzicom zależy, aby dzieci mogły rozwijać się w sposób zrównoważony i miały w sobie chęć i gotowość do ciągłego rozwoju.
Wnikliwa analiza pozwala spostrzec, że rozwój kompetencji kluczowych w przedszkolu opiera się w dużej mierze na kreatywności, poszanowaniu odmienności i zaangażowaniu dziecka. Rolą nauczyciela jest bycie przewodnikiem w procesie odkrywania siebie i świata.
Rozwój kompetencji kluczowych powinien odbywać się za pomocą szeregu aktywności:
-
Rozmowy,
-
Słuchania,
-
Pytania,
-
Współpracy,
-
Myślenia i działania twórczego,
-
Korzystania z nowoczesnej technologii i pomocy naukowych.
#1 – rozumienie i tworzenie informacji
Codziennie odbieramy i wysyłamy niezliczoną liczbę komunikatów i informacji. We współczesnym świecie jest to powszechna i nieoceniona umiejętność. Nabycie jej od najmłodszych lat pomaga w procesie komunikacji z otoczeniem i socjalizacji.
W kontekście kompetencji kluczowych w przedszkolu, które dotyczą informacji i komunikacji, przede wszystkim umiejętności mowy i skutecznej komunikacji. Ich opanowanie umożliwia pracę z dzieckiem mającą na celu:
-
Identyfikowanie,
-
Rozumienie,
-
Wyrażanie,
-
Tworzenie i interpretowanie pojęć, uczuć, faktów i opinii w mowie i piśmie.
Rozwijanie u dziecka kompetencji w zakresie komunikacji to podstawa do przygotowania go do dalszych etapów edukacji, gdy będzie miało do czynienia z mnogością źródeł i kanałów komunikacji.
W jaki sposób uczyć?
-
Słuchaj wspólnie z uczniami utworów literackich,
-
Prowadź dyskusje, ucz recytacji, skłaniaj do wypowiadania swojego zdania,
-
Angażuj w uczestnictwo w występach artystycznych i przedstawieniach,
-
Wykorzystaj programowalnego robota, aby nauczyć podstaw odbierania i tworzenia komunikatów dotyczących różnych elementów życia,
-
Wprowadzaj gry, zabawy wzrokowo-słuchowe i aktywności logopedyczne podczas zajęć.
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
-
ćwiczenia planowania ruchu przy kreśleniu znaków o charakterze literopodobnym,
-
ćwiczenia czytania liniatury,
-
wodzenie po śladzie i zapis wybranych znaków graficznych,
-
doskonalenie spostrzegawczości i pamięci wzrokowej oraz orientacji przestrzennej,
-
wyrabianie wrażliwości i pamięci słuchowej,
-
rozwijanie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej,
-
układanie puzzli, układanek, historyjek obrazkowych,
-
kolorowanie – dowolne oraz wg wzoru,
-
dokładne tworzenie obrazków bogatych w szczegóły,
-
odtwarzanie kompozycji ( np. figur, klocków) wg wzoru,
-
dobieranie obrazków w pary, segregowanie obrazków wg określonej cechy,
-
dostrzeganie różnic między obrazkami,
-
układanie w całość pociętych na kawałki obrazków,
-
ćwiczenie pamięci wzrokowej – zabawy typu „ Co zniknęło ?”
-
ćwiczenia rozwijające stosunki przestrzenne,
-
słuchanie i nazywanie dźwięków z najbliższego otoczenia, określanie z której strony dochodzą,
-
rozpoznawanie najbliższych osób po głosie,
-
zabawy rytmiczne,
-
dzielenie wyrazów na sylaby z jednoczesnym wyklaskiwaniem,
-
dzielenie prostych wyrazów na głoski,
-
różnicowanie słów podobnie brzmiących,
-
rysowanie kredą na dużych przestrzeniach,
-
malowanie farbami na dużej przestrzeni ( pędzlem, palcem, gąbką itp.),
-
obrysowywanie szablonów,
-
ćwiczenia typu „ Połącz kroki”, „ Rysuj po śladzie”, zapełnianie konturów,
-
rwanie na kawałki papieru, gazet, wycinanek,
-
zabawy ciastoliną, plastelina, masą solną,
-
wycinanie po śladzie
-
zabawy klockami,
-
nawlekanie koralików na tasiemkę, sznurek,
-
rysowanie w powietrzu.
#2 – wielojęzyczność
Świat stoi przed nami otworem. Naszych podopiecznych warto przygotować już od najmłodszych lat do tego, że mieszkają w globalnej wiosce. Opanowanie umiejętności porozumiewania się w innym języku jest podstawą, gdyż wiele z zawodów przyszłości wymaga również określonych kompetencji językowych.
Zasadniczymi umiejętnościami w tym zakresie są:
-
Zdolność rozumienia komunikatów,
-
Przekazywanie odpowiedzi zwrotnych,
-
Pisanie i rozumienie w języku obcym.
Do pracy nad tą kompetencją niezbędna jest znajomość słownictwa i gramatyki obcych języków, a także zrozumienie różnic kulturowych i konceptu wielojęzyczności.
Natomiast pozytywna postawa dziecka obejmuje:
-
Docenienie różnorodności kulturowej,
-
Zainteresowanie różnymi językami,
-
Chęć prowadzenia komunikacji z innymi osobami.
Ważnym elementem jest szacunek do języka ojczystego.
W jaki sposób uczyć?
-
Przygotuj zabawy i gry ruchowe oparte na obcym języku,
-
Wprowadzaj podstawowe zajęcia, które będą miały na celu przygotowanie podopiecznych do kursów językowych w przyszłości,
-
Angażuj za pomocą piosenek i wierszy w obcym języku podczas zajęć.
-
Wykorzystaj nowoczesną technologię do nauki (np. programowalny robot, za pomocą którego dzieci nauczą się słownictwa i poleceń w obcym języku).
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
-
udział dzieci w zajęciach z języka angielskiego,
-
organizowanie zajęć przeszkolonych, w których przedszkolaki poznają i utrwalają podstawowe słowa i zwrotyw języku angielskim np. poznają swoje imię, wiek, określają nastrój, liczą, nazywają kolory, części ciała, podają nazwy zwierząt, części garderoby,
-
należy pamiętać, że zajęcia ruchowe to gry i zabawy (grupowe, w parach), piosenki, historyjki obrazkowe, scenki dramowe.
-
słuchanie utworów literackich czytanych zarówno przez nauczyciela, jak i przez zaproszonych gości,
-
wypowiedzi spontaniczne i kierowane,
-
ćwiczenia pamięci odtwórczej, nauka wierszy i ról,
-
odgrywanie scenek,
-
występy artystyczne dzieci w uroczystościach,
-
branie udziału w konkursach recytatorskich,
-
zapewnienie wsparciach w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
-
prowadzenie różnorodnych zabaw artykulacyjnych, oddechowych
-
ćwiczenia grafomotoryki ręki- jako przygotowanie do pisania ( np. ciastolina, plastelina, gazety, masa solna),
-
zapoznanie z literami , próby nauki czytania prostych wyrazów i zdań,
-
ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę słuchowo-wzrokową,
-
doskonalenie sprawności grafomotorycznej ( kreślenie szlaczków
literopodobnych na różnorodnym podłożu, kreślenie liter po śladzie), -
kontakty z żywym słowem- nauczyciele, aktorzy,
-
biblioteczki w każdej sali- codzienny kontakt z literaturą dla dzieci,
-
warsztaty biblioteczne - wyjścia do biblioteki publicznej,
-
udział w akcjach: Cała Polska Czyta Dzieciom itd.
-
-
wiczenia w komunikacji pozawerbalnej –terapia tańcem i ruchem.
#3 – zdolności matematyczne i wiedza w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
Kompetencje kluczowe w przedszkolu, które dotyczą edukacji w zakresie przedmiotów ścisłych mają za zadanie przygotować dzieci do wykorzystywania myślenia i postrzegania świata w celu rozwiązywania problemów w codziennych sytuacjach. Ułatwią one:
-
Wyciąganie wniosków,
-
Analityczne myślenie,
-
Interpretowanie faktów,
-
Przewidywanie skutków,
-
Myślenie przestrzenne.
Kompetencje naukowe, matematyczne i techniczne otworzą drogę do zdobywania zawodów przyszłości i nieustającego rozwoju osobistego. Jest to również naturalne dopełnienie wcześniej wspomnianych kompetencji kluczowych w przedszkolu, za pomocą którego sprawimy, że młoda osoba wyrośnie na w pełni ukształtowanego człowieka.
Wśród podstawowych niezbędnych umiejętności jest liczenie, znajomość miar, struktur i kształtów, a także podstawowych praw przyrody i świadomości, że to za pomocą pytań można odkrywać świat.
Tematy poruszane w ramach omawianej kompetencji będą zależały od wieku dzieci. Starsze roczniki powinny zwiększać swoje kompetencje kluczowe w ramach takich dziedzin jak krytyczne myślenie, poszanowanie kwestii etycznych i środowiska naturalnego.
W jaki sposób uczyć?
-
Pokazuj, że wiedza przydaje się w codziennym życiu (mierzenie, ważenie, liczenie reszty, obliczenia geometryczne, klasyfikowanie),
-
Zaprezentuj orientację w przestrzeni i terenie poprzez zadania praktyczne,
-
Wykorzystuj porównania do rzeczy, które dzieci już znają,
-
Pokaż, że matematyka jest wszędzie (np. rytmy w muzyce),
-
Obserwujcie wspólnie zjawiska pogodowe i cykle pór roku, prowadźcie kalendarze pogodowe, hodujcie rośliny i rozmawiajcie o zwierzętach (dzikich, domowych, na wsi),
-
Zaplanuj zajęcia z przyrządami np. mikroskop, lupa, dźwignia.
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PRZEDSZKOLA
Kompetencje matematyczne
-
codzienne zabawy w przeliczanie, klasyfikowanie, mierzenie, ważenie, rozróżnianie stron: lewa, prawa, określanie położenia przedmiotów.
-
realizacja ćwiczeń z programu prof. E. Gruszczyk-Kolczyńskiej „Dziecięca matematyka” – przeliczanie, porównywanie liczebności, stosowanie liczebników porządkowych - orientacja w schemacie ciała, w przestrzeni oraz na kartce - pomiary długości i wysokości - wyodrębnia kształty i nazywa,
-
układa z klocków budowle płaskie i przestrzenne
-
przekształca, klasyfikuje - kontynuuje rytm i ma świadomość rytmicznej organizacji czasu
-
czyta obrazy, nazywa symbole i znaki w otoczeniu i wyjaśnia ich znaczenia
Kompetencje nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii -
codzienne działania
-
obserwacja zjawisk atmosferycznych, przyrodniczych
-
prowadzenie kalendarza pogody
-
prowadzenie czasowych „ogródków” na salach
-
zabawy, lupą itp.
-
zabawy z wykorzystaniem bezpiecznych narzędzi (kąciki majsterkowicza)
-
zabawy eksperymentalno-doświadczalne, plastyczne, wizualno-przestrzenne,
-
poznawanie podstawowych praw fizycznych i chemicznych,
-
program ekologiczny - opracowany przez nauczycielki Przedszkola
-
w codziennej pracy wykorzystywane są narzędzia np. magnetofon, laptop, dywanu magicznego
-
wykorzystywanie internetu do oglądania prezentacji i filmów edukacyjnych
-
zna i wie do czego są wykorzystywane podstawowe środki łączności i przekazu informacji (poczta, radio, telefon, TV)
-
poznaje różne źródła energii (wiatr, woda, słońce)
-
zna różne środki lokomocji i transportu - bierze udział w zabawach konstrukcyjnych i manipulacyjnych
#4 – cyfryzacja
Przykład kompetencji kluczowych w procesie wczesnej edukacji, które zyskują na znaczeniu.
Obejmują one:
-
Pewne, krytyczne i odpowiedzialne korzystanie z technologii cyfrowych,
-
Przygotowanie do życia w cyfrowym społeczeństwie.
Kompetencje kluczowe w przedszkolu, powinny nauczyć również dziecko bezpiecznego i komfortowego korzystania z Internetu i cyberprzestrzeni.
Korzystanie z technologii i treści cyfrowych wymaga:
-
Myślenia krytycznego i refleksyjnego,
-
Odpowiedzialności i etyki,
-
Ciekawości i otwartego nastawienia,
-
Chęci rozwoju,
-
Poszerzenia wachlarza umiejętności, które będą miały znaczenie w przyszłości (programowanie).
W jaki sposób uczyć?
-
Nauczaj znajomości komputerów poprzez gry i programy edukacyjne,
-
Przedstaw znaczenie programów (np. skrzynka pocztowa, rozwiązania chmurowe, praca zdalna),
-
Wykorzystaj programowalne roboty do nauki kodowania, automatyki i innych zajęć lekcyjnych, a także myślenia twórczego, interpretowania poleceń i rozwoju manualnego.
-
Omów z podaniem przykładów bezpieczeństwo i zagrożenia w sieci.
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
W codziennej pracy:-
wykorzystywane w pracy z dziećmi TIK (np. magnetofon, rzutnik, laptop, dywan magiczny, komputer),
-
wykorzystywanie Internetu – oglądanie prezentacji i filmów edukacyjnych,
-
nauka kodowania przez zabawę, nie tylko z wykorzystaniem narzędzi TIK, Kodowanie na dywanie,
-
zajęcia profilaktyczne – dziecko bezpieczne w sieci ,zapoznanie dzieci z wybranymi stronami internetowymi,
-
wyszukiwanie z dziećmi przepisów na zajęcia kulinarne,
-
zajęcia z dywanem magicznym i projektorem,
-
przeglądanie z dziećmi zdjęć z uroczystości, wycieczek przedszkolnych na projektorze lub laptopie,
-
strona internetowa przedszkola, strona społecznościowa grup na Facebooku;
-
innowacja – zajęcia technologiczne z zakresu cyfryzacji – Uczymy dzieci programować
-
wykorzystanie tablicy multimedialnej
#5 – kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się
Kształcenie kompetencji kluczowych w przedszkolu, które odnoszą się do osoby własnej dziecka, a także jego umiejętności życia w społeczeństwie i zdolności do uczenia się. Warto pamiętać, że przedszkole to pierwsze miejsce, w którym dziecko zaczyna gospodarować swoim czasem, dzieląc go pomiędzy naukę i zabawę.
Za pomocą ich nauczymy:
-
Umiejętności autorefleksji,
-
Skutecznego zarządzanie czasem,
-
Współpracy,
-
Koncentracji,
-
Zrozumienia zasad postępowania i porozumiewania się w społeczności,
-
Umiejętności życia w społeczeństwie,
-
Świadomości potrzeby uczenia się i dbania o karierę zawodową.
Kompetencje rozwijane we właściwy sposób pomogą uzyskać zdolność radzenia sobie z niepewnością i złożonością, umiejętność uczenia się, wspierania swojego dobrostanu fizycznego i emocjonalnego, utrzymania zdrowia fizycznego i psychicznego oraz zdolność do prowadzenia prozdrowotnego i zorientowanego na przyszłość trybu życia, odczuwania empatii i zarządzania konfliktami we włączającym i wspierającym kontekście.
Aby uzyskać odpowiedni proces socjalizacji w przedszkolu, wspomniane kompetencje powinny być wdrożone już na samym początku edukacji, również w domu.
W jaki sposób uczyć?
-
Regularnie przeprowadzaj pracę w grupach i ćwiczenia drużynowe,
-
Ucz pracy nad projektem (tego, by każdy wywiązał się ze swoich zadań),
-
Wprowadź harmonogram zajęć i pilnuj, aby dzieci się go trzymały,
-
Przygotuj zabawy dotyczące m.in. cech dobrego obywatela, rozwiązywania konfliktów i znaczenia współpracy,
-
Przygotuj dzieci do kulturalnego zachowania podczas różnych uroczystości,
-
Wysłuchaj, co do powiedzenia mają dzieci na temat powyższych postaw,
-
Proponuj zadania mające na celu poprawę koncentracji (np. kreślenie szlaczków), planowanie nauki (np. nauczenie się wiersza do recytacji), samodzielności i wzajemnego pomagania,
-
Wyjaśnij, że nowoczesne technologie ułatwiają naukę i pracę.
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
-
wdrażanie są do samodzielnego zdobywania wiedzy przy pomocy różnorodnych źródeł
wiedzy (tradycyjnych i nowoczesnych) oraz do współpracy i współdziałania w zespole,
grupie, ale też pracy indywidualnej, -
kształtowanie umiejętności obserwacji i wyciągania wniosków z własnych działań
prowadzonych w przedszkolu, nauka konkretnych zachowań i reakcji, -
stosowanie idei wzmocnień pozytywnych, praca w grupach mieszanych wiekowo – uczenie
się od siebie oraz praca zespołowa, -
wykształcenie u dzieci postaw społecznie pożądanych: budzenie zainteresowania historią swojej rodziny, okolicy, kraju,
-
stosowanie zwrotów grzecznościowych, kulturalne zachowanie podczas różnorodnych sytuacji, umiejętność współpracy, otwartość, bezkonfliktowość, tolerancja, przy jednoczesnym eliminowaniu postaw społecznie niepożądanych,
-
tworzenie przez dzieci kodeksu zachowania i stosowanie odpowiednio dobranych wzmocnień pozytywnych,
-
udział w programie „Bezpieczny Przedszkolak”, którego głównym założeniem jest podejmowanie działań edukacyjnych z zakresu bezpieczeństwa. W trakcie realizowania dzieci biorą udział w wycieczkach do różnych miejsc użyteczności publicznych, organizacji,
-
organizowane są spotkania z przedstawicielami różnych zawodów oraz rodzicami, którzy prezentują swoje zawody.
Dzięki rozwinięciu tej kompetencji dziecko:
•Obserwuje i wciąga wnioski z własnych działań.
•Uczy się konkretnych zachować i reakcji.
•Współpracuje, współdziała w zespole, również w grupach mieszanych wiekowo- uczenie się od siebie.
•Wdrażane jest do samodzielnego zdobywania wiedzy przy pomocy tradycyjnych i nowoczesnych źródeł. Kształtowanie umiejętności procesu ucznia się dziecka.#6 – kompetencje obywatelskie
W przedszkolu najmłodsi zapoznają się z dalszym otoczeniem, a także poznają różne postawy i środowiska społeczne.
Kluczem jest zrozumienie działania jako odpowiedzialny obywatel, a także wypracowanie chęci uczestniczenia w życiu obywatelskim i społecznym państwa.
W jaki sposób uczyć?
-
Rozmawiaj z podopiecznymi o historii kraju i lokalnych regionów,
-
Zaaranżuj spotkania z przedstawicielami różnych zawodów (policjant, ratownik medyczny, strażak, lekarz, pielęgniarka),
-
Promuj postawy obywatelskie (otwartość, wielokulturowość, szacunek) i rozmawiaj o cechach dobrego obywatela,
-
Twórz konkursy wiedzy o Polsce i regionie,
-
Ucz pojęć: państwo, stolica, godło, hymn, obywatel, prawa obywatelskie.
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
-
realizacja tych treści odbywa się nieustannie, podczas wszystkich sytuacji z jakimi stykamy się w przedszkolnej rzeczywistości, a ich celem jest wykształcenie u dzieci postaw społecznie pożądanych:
-
budzenie zainteresowania historią swojej rodziny okolicy, kraju, stosowanie zwrotów grzecznościowych, kulturalne zachowanie podczas różnorodnych sytuacji,
-
umiejętność współpracy, otwartość, bezkonfliktowość, tolerancja, przy jednoczesnym eliminowaniu postaw społecznie niepożądanych,
-
służą temu tworzony przez dzieci kodeks zachowania, stosowanie odpowiednio dobranych wzmocnień pozytywnych i konsekwencji,
-
nauka praw dziecka, obywatelskich, równości oraz poszanowania innych osób,
-
organizowanie z udziałem dzieci przedszkolnych uroczystości związanych
z obchodami świąt ogólnopaństwowych m.in. Dnia Niepodległości, Dnia Flagi, Dnia Konstytucji, -
budzenie poczucia przynależności narodowej, (mówimy po polsku, jesteśmy Polakami) poszanowanie odrębności narodowych, etnicznych i językowych każdego człowieka,
-
prowadzenie rozmów na tematy okolicznościowe związane z zainteresowaniami dzieci dotyczącymi aktualnych wydarzeń z życia kraju,
-
przybliżanie postaci wybranych bohaterów narodowych np. poprzez literaturę dziecięcą,
-
praca w małym wolontariacie – współpraca z Caritasem, udział w akcjach charytatywnych ( Góra grosz, zbiórka nakrętek, baterii, suchej karmy dla schroniska zwierząt w Radomiu, zbiórki na rzecz domu dziecka,),
-
realizacja programów, projektów i akcji o bezpieczeństwie ,
-
realizacja programu „Moja Ojczyzna”,
-
spacery, wycieczki do różnych miejsc użyteczności publicznych, organizacji (sklep, zakład fryzjerski, poczta, biblioteka, straż pożarna, komisariat, bank, ośrodek zdrowia, apteka,),
-
spotkania z przedstawicielami, rodzicami różnych zawodów (lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny, strażak, policjant, fryzjer prawnik, krawcowa, informatyk, kucharz, rolnik, leśnik, którzy prezentują swoje zawody.
-
#7 – przedsiębiorczość
Ten zestaw kompetencji dotyczy zdolności do wykorzystywania szans i swoich pomysłów, które wcielane w życie mogą stanowić wartość dodaną dla innych osób. Chodzi przede wszystkim o przedsiębiorczość zawodową, ale to pojęcie obejmuje też chęć pomocy innym i zaangażowanie społeczne. W ogólnym skrócie: powyższe kompetencje należy rozumieć jako zdolność do wcielania swoich pomysłów w czyn i kończenia realizowanych prac.
W jaki sposób uczyć?
-
Przeprowadź zabawę w „prowadzenie firmy”,
-
Rozmawiaj z dziecmi o pasjach i sposobach wykorzystania ich w codziennym życiu,
-
Przygotuj dni otwarte w przedszkolu, podczas których uczniowie zademonstrują swoje projekty,
-
Wspieraj dzieci podczas udziału w zawodach sportowych, konkursach naukowych,
-
Wspólnie prowadźcie radiowęzeł, wydawajcie przedszkolną gazetkę,
-
Promuj rozwijanie kompetencji np. poprzez naukę programowania,
-
Realizujcie zajęcia teatralne, językowe i sportowe.
RZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
-
w ramach realizowania tych treści stwarzane są każdorazowo okazje pozwalające dzieciom samodzielnie doświadczać, eksperymentować, eksplorować (np. robienie kanapek, sałatek, szaszłyków, pieczenie, malowanie, rysowanie, wydzieranie, lepienie, układanie klocków, zabawy w piaskownicy),
-
codzienne zabawy na placu zabaw, w kącikach zainteresowań, zabawy doświadczalne i eksperymentalne,
-
granie w gry zespołowe typu, np. „chińczyk”, warcaby, szachy,
-
współpraca podczas stawiania dzieciom zadań do wykonania w parach, grupach czy zespołach, co pozwala im poczuć się współodpowiedzialnymi za ostateczny efekt podejmowanych działań,
-
warsztaty plastyczne, wizualizacyjno-przestrzenne, sportowe, kulinarne, eksperymentalno-doświadczalne prowadzone przez nauczycieli,
-
udział w warsztatach zewnętrznych,
-
wycieczki –muzeum, teatr, kino,
#8 – świadomość i ekspresja kulturalna
Dzięki nim dzieci poznają różnice kulturowe i bogactwo światowego dziedzictwa, a także kształtują empatię i tolerancję. To jedna z kompetencji, która opiera się na kreatywności.
W jaki sposób uczyć?
-
Angażuj podopiecznych, aby brali udział w konkursach plastycznych, muzycznych i teatralnych,
-
Przygotuj wystawę prac (galerie sztuki) i projektów uczniów,
-
Prowadź zabawy sportowe i konkursy tańca,
-
Wspólnie twórzcie dzienniki z podróży,
-
Organizuj przedstawienia tematyczne, wycieczki do muzeum i galerii sztuki,
-
Porozmawiaj z dziećmi o emocjach, ich rodzajach, znaczeniu w życiu społecznych i sposobach radzenia sobie z nimi,
-
Przeprowadź zajęcia ze słuchania i ilustrowania muzyki,
-
Przygotujcie „Dni Ziemi” i przegląd krajów.
PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W PRZEDSZKOLU
-
codzienne malowanie (w tym nietypowymi technikami, np. malowanie kasztanami, malowanie przez gazę), rysowanie, śpiewanie, taniec,
-
wystawy prac dzieci (sala, korytarz, szatnia, strona internetowa),
-
aktywny udział w różnorodnych uroczystościach jako mali aktorzy z wykorzystaniem prostych instrumentów muzycznych,
-
pasowanie na przedszkolaka,
-
Święto Niepodległości,
-
Jasełka,
-
Dzień Babci i Dziadka,
-
Jasełka,
-
Dzień Wiosny,
-
przedstawienia wielkanocne,
-
Dzień Mamy i Taty,
-
pożegnanie przedszkola,
-
konkurs piosenki angielskiej,
-
konkurs piosenki letniej,
-
udział w konkursach przedszkolnych, gminnych, powiatowych, wojewódzkich (muzyczne, plastyczne, recytatorskie), przeglądach, występach,
-
udział w koncertach ,przedstawieniach teatralnych w przedszkolu oraz spektaklach teatralnych, lekcjach muzealnych, wystawach,
-
udział w zajęciach logo rytmiki,
-
terapia tańcem i ruchem,
Jak wspierać uczenie się kompetencji kluczowych w przedszkolu?
Dynamiczne – a przez to skuteczne – kształtowanie kompetencji kluczowych w przedszkolu to początek drogi. Poprzez naukę pewnych zasad i wartości pokazujemy dzieciom świat, który rządzony przez pewne stałe elementy, jest łatwiejszy do zrozumienia i opisania. Tworzy to poczucie, że poprzez pracę można osiągnąć sukces.
Ogromne znaczenie ma również samo podejście nauczyciela do kształtowania kompetencji kluczowych w przedszkolu. Pedagog powinien rozumieć znaczenie przekazywania ich swoim podopiecznym i fakt, że to podczas wczesnej edukacji powyższe wartości powinny zostać nauczone, gdyż będą mogły rozwijać się razem z dzieckiem.
WYBRANE METODY PRACY STOSOWANE W PRZEDSZKOLU
-
metoda pedagogiki zabawy,
-
metoda tworzenia map pojęciowych,
-
metoda twórczego myślenia,
-
ruch rozwijający Weroniki Sherborne,
-
metody parateatralne : technika zmiana ról, teatr cieni, opowieść ruchowa. pantomima, drama,
-
teatr paluszkowy, kukiełkowy bajko- terapia w połączeniu z metoda terapii tańcem i ruchem,
-
dziecięca matematyka prof. Ewy Gruszczyk – Kolczyńskiej i Ewy Zielińskiej,
-
metoda Carla Orffa (instrumenty),
-
odmienna metoda nauki czytania wg dr Ireny Majchrzak,
-
metoda Dobrego Startu prof. Marty Bogdanowicz,
-
metoda aktywnego słuchania muzyki wg Batti Strauss,
-
metoda gimnastyki twórczej (ekspresyjnej) Rudolfa Labana- obserwacja ruchu według Kestemberg,
-
metoda terapii tańcem i ruchem ,
-
edukacja przez ruch wg Doroty Dziamskiej (improwizacja ruchowa)
POMOCE DYDAKTYCZNE
Wykorzystywane do kształtowania wymienionych w dokumencie kompetencji
-
zabawki w kącikach zabaw (lalki, wózki, auta, klocki), gry stolikowe ,puzzle, układanki
-
zabawki sportowe do wykorzystania w sali i na plac zabaw (drabinki, ławeczki, materace, piłki, obręcze, samochodziki, wiaderka, łopatki, foremki, sitka, bańki mydlane, itp ),
-
sprzęt na plac zabaw,
-
narzędzia ogrodnicze, nasiona, sadzonki,
-
pomoce „naukowe”( np. lupa, globus, mapa, waga, magnes, zegar, liczydło, miarka, menzurka, magiczne skrzynki, parawany- teatrzyki, kukiełki, pacynki, garderoba ze strojami, plansze edukacyjne),
-
farby, kredki, nożyczki, stemple, instrumenty muzyczne (bębenki, tamburyna, kołatki, grzechotki, trójkąty, dzwonki melodyczne),
-
narzędzia TIK – aparat, magnetofon, telewizor, laptop, dywan magiczny,tablica interaktywna,
-
pomoce „naturalne” ( liście, patyki, kasztany, szyszki, pudełka, gumki, tacki papierowe, folia aluminiowa, wełna, guziki, filc, piasek, kasza manna, ryż, masa solna itp.)
Opracowały:
p. I. Wasiak
p. A. Trzeciak
p. S. Golińska
-